25% van de rijksambtenaren heeft te maken met agressie

In 2017 kwam de MeToo-beweging op gang. Dit leidde tot veel discussie, ook in de politiek. Genoeg aanleiding voor het ministerie van BZK om te laten onderzoeken hoe het binnen de overheid zit met deze vorm van ongewenst gedrag en agressie. Dit onderzoek naar sociale veiligheid bij het Rijk vond plaats in 2019. Op 29 mei 2020 gaf staatssecretaris Knops een update aan de Tweede Kamer, speciaal voor de Rijksoverheid. Hieronder vallen alle ministeries en uitvoeringsorganisaties. Samenvattend: het probleem is nog steeds groot. Maar ook: er wordt op allerlei fronten actie ondernomen.

Twee mensen staan aan balie, baliemedewerker staat achter een computer.

Enorme respons

Het onderwerp ‘veiligheid op de werkvloer’ leeft onder ambtenaren. Vanuit de Rijksoverheid deden 6.387 mensen mee aan het onderzoek. Dat is bijna de helft van alle medewerkers (44%).

Agressie blijft een probleem

Ongewenst gedrag door burgers komt veel vaker voor dan ongewenst gedrag door collega’s. De meest voorkomende vormen van ongewenst gedrag door burgers zijn verbale agressie en intimidatie. Een op de vier rijksambtenaren had in 2018/2019 te maken met verbale agressie, 16% met intimidatie. Medewerkers van uitvoeringsorganisaties, zoals de Belastingdienst of de Dienst Justitiële Inrichtingen maken de meeste incidenten mee.

MeToo bij de overheid

Ongewenste seksuele aandacht komt helaas ook binnen de Rijksoverheid voor. 3,4% van de medewerkers heeft hier in 2019 mee te maken gehad. Vrouwen onder de 35 zijn het vaakst in aanraking gekomen met ongewenste seksuele aandacht.

Een veilige werkomgeving is essentieel

Een veilige werkomgeving is enorm belangrijk. Het bevordert het werkplezier en welbevinden van medewerkers. Omgekeerd heeft bijvoorbeeld agressie een negatieve invloed op het functioneren van medewerkers. Medewerkers geven zelfs aan dat het risico op agressief gedrag van burgers invloed heeft op de beslissing die ze nemen. Voor een goed functionerende en betrouwbare overheid is het dus essentieel dat medewerkers een veilige werkplek hebben.

Wat doet de overheid?

Rijksbreed zijn er diverse maatregelen genomen. Er lopen verschillende initiatieven, zoals: workshops over ongewenste omgangsvormen, extra aandacht voor de vertrouwenspersoon, een vereenvoudigd meldproces, pilots met gemeenten om te kijken wat wel en niet werkt en een betere screening van ambtenaren.